تفکر ساکن؛ نگاهی به نمایشگاه هندسه سکوت
جمعه ۹ خرداد ۱۳۹۹ بعد از حدود یکماه و نیم، روز شروع سال جدید نمایش آثار تجسمی در گالری های تهران بود. در بازگشایی پلکانی فعالیت های اجتماعی، کم کم نوبت به نمایش هنر رسیده است ولی کمتر شباهتی با همین تاریخ در سال گذشته دارد. به دلیل رعایت پروتکل های بهداشتی، برخلاف معمول برای افتتاحیه ها دعوت به حضور حداکثری علاقمندان نمی شود و توصیه به بازدید در طول روزهای آتی برگزاری نمایشگاه، سیاستی برای گردهمایی حداقلی است. ولی هنردوستان چند ماه از خوراک بصری به دور مانده، با این محدودیت ها از خیابان سنائی به عنوان قطب نمایشگاه های هنری تهران دور نمی شوند.
فضای افتتاحیه ها معمولا محفلی برای معاشرت آشنایان هنردوست بوده که در میان چهره های پنهان شده در پشت نقاب ماسک های بهداشتی، پیدا کردن آشنایان، کمی سخت به نظر می رسد. اینجاست که خیره شدن بیشتر به نیمه غیر پنهان صورت بازدیدکنندگان یا به دنبال نشانه ای دیگر در آنها گشتن شاید بتواند کارساز باشد؛ که در این مورد محمد خلیلی پنهان در پشت ماسک با موهایی سپید کاری آسانتر می نمایاند. گالری اُ تهران نمایشی از جدیدترین آثار نقاشی محمد خلیلی با عنوان «هندسه سکوت» را برای شروعی دوباره در نظر گرفته است.
در هندسه سکوت صحبت از سیمان و شن ساحلی و دریاست. در اینجا ما با مخلوق هایی متفاوت سروکار داریم. مخلوقی هندسی از جنس سیمان ساخته انسان که هیچ اثری از این خالق در چشم انداز نمی بینیم و ساحل و دریایی که مخلوق خدایی است که به خالق نادیده بودن معروف است. خلیلی در کنار مخلوق های ساخته خالق هایی یگانه، فضایی تک نفره هم برای ما تصویر کرده است. در تابلوهای او با روزهای شلوغ ساحل دریا روبرو نیستیم. به جای آن در کنار ساحلی با شن های تیره که آب دریا را هم کدر نمایش می دهد، با آسمانی ابری طرف هستیم که عموما نظاره گر های زیادی را به خود جلب نمی کند.
بوم های بزرگ روغن و اکلریک خلیلی مخاطب را به درون دنیای کدر و ساکن و تک نفره ولی جذاب خود می کشاند. انسان هایی این فضای کدر را بر می تابند که به دنبال چیزی باشند. چیزی در خلوت ساکن خود در مقابل فضایی با کمترین مشغولیت برای ذهن که بتواند بستری خنثی برای تفکر باشد. اینجاست که ناگهان در ذهن آدمی بلوک سیمانی یا لوله های بزرگ سیمانی می تواند به مرکز کادر تصویری ساحل بیافتد و سنگینی بار ذهنی انسان را نشان دهد. بلوک های سیمانی بزرگ همواره یادآور مسدود کردن ورودی یا مسیر فعالیت هایی است که عموما شهرداری ها تشخیص به متخلف بودن آنها می دهند.
درون ذهن انسانی که در هوای نه چندان جذاب برای همه ولی برای او بسترساز تفکر، بلوک سیمانی را در رویایی به رنگ حقیقت در طبیعتی کدر می بیند، برای او به عنوان مسدود کننده ای برای تفکرات و خاطرات نه چندان خوش جنس عمل می کند. درون همین ذهن با لوله های عظیم سیمانی نیز مسیری به پارامترهای جدید ذهنی خود می کشد تا همواره امید برای او جاری باشد.
نمایشگاه «هندسه سکوت» تا تاریخ ۲۶ خرداد ۹۹ در فضای طبقه اول گالری اُ ادامه خواهد داشت.
