مفهوم زندگی در دو سوی آتلانتیک؛ بررسی دو فیلم از هفته فیلم اروپایی
فرصت هست ولی نه برای همه!
در روز پنجم هفته فیلم اروپایی، فیلم «رهبر ارکستر» به کارگردانی ماریا پیترز محصول ۲۰۱۸ از هلند در سایت هاشور به نمایش درآمد. فیلم داستان واقعی آنتونیا بریکو، دختری هلندی تبار در آمریکای اوایل قرن بیستم را روایت می کند که می خواهد فارغ از محدودیت های که تبعیض جنسیتی در فرصت ها و عناوین شغلی خاص قائل می شود، رهبر ارکستر شود.
شغلی که تا آن موقع به شدت مردانه بوده و هست. داستان سیندرلایی آنتونیا با قبول شدن او در هنرستان عالی موسیقی برای آموختن نواختن پیانو ادامه می یابد ولی باز هم افتاد مشکل ها! به ناچار آنتونیا به آمستردام و از آنجا به برلین می رود تا مستقیم بتواند زیر نظر استادی توانا، یک رهبر ارکستر شود. چیزی که در آمریکای آن زمان امکانش نبود.
فیلم به خوبی عدم پذیرش تغییرات در جامعه به ظاهر مترقی آمریکای دهه بیست قرن بیستم را نسبت به اروپا نشان می دهد. اروپایی که این ظرفیت تغییر را با گذر از رنسانس به دست آورده است. در حالی که جامعه آمریکا با وجود سابقه استعمارستیزی خود از این فرصت تاریخی عقب مانده بود.
جامعه زنان با تفکر محافظه کار خود نیز مانعی برای تغییرات بودند. در سکانسی از فیلم زن میان سال از طبقه مرفه به آنتونیای جوان که از آرزوی رهبر ارکستر شدن خود می گوید نیشخندی زدی و تاکید می کند که فرصت رهبر ارکستر شدن وجود دارد ولی نه برای همه! زندگی برای آنتونیا در مبارزه برای هدف تعیین شده خود و نه جامعه معنی شده است.
چانه زدن برای زندگی
در روز پنجم هفته فیلم اروپایی، فیلم «پیش از یخبندان» به کارگردانی مایکل نوئر محصول ۲۰۱۸ از دانمارک به نمایش درآمد. فیلم داستان جنس، کشاورز پیر و خانواده اش در روستایی در قرن نوزدهم دانمارک را حکایت می کند. روایتی از مشکلات و سختی های زندگی که انگار فقط با پول می تواند حل شود.
نظام طبقاتی در دانمارک قرن نوزدهم حتی در کلیسایی که خانه خدا خوانده می شود به طور محسوسی وجود دارد. خانواده هایی که زمین و دام با ارزشی ندارند باید در ردیف های انتهایی کلیسا کنار کارگرها و الکلی ها بنشینند. نژادپرستی باعث هجوم افکاری می شود که عدم اعتماد را تقویت می کند. حضور ملاک سوئدی در روستا نگاه های مشکوک ساکنین را در پی دارد. حتی بعد از آشنایی و معاشرت نیز با کوچکترین تنشی ملیت افراد به جای اسم و رسم آنها مورد خطاب قرار می گیرد.
پیش از یخبندان است ولی فضای فیلم بسیار سرد است و این ممکن است ارتباط مخاطب با آن را دشوار کند. شاید این اروپای میانه قرن نوزدهم با سیستم فئودالیسم را امروزه کسی نخواهد ولی باید این همچین دورانی را سپری کرد تا به پیشرفت سطح زندگی امروزی رسید.
