گروهی از باستان‌شناسان بر این باور هستند که براساس تصاویر ماهواره‌های جاسوسی آمریکا در دهه ۱۹۷۰ توانسته‌اند محل نبرد قادسیه بین سپاه ساسانیان ایران و لشکر اعراب به رهبری عمر، خلیفه وقت مسلمانان را شناسایی کنند.
تصاویر ماهواره‌های جاسوسی آمریکا در دهه ۱۹۷۰ ثبت شده بود و اکنون پس از گذشت نیم قرن از حالت محرمانه خارج شده است.
نبرد قادسیه در سال ۶۳۶ میلادی در میان رودان یا بین‌النهرین در عراق امروزی روی داد و با شکست لشکر ایرانیان به پایان رسید.
نتیجه بررسی مشترک گروهی از باستان‌شناسان دانشگاه دورهام در بریتانیا و دانشمندان در دانشگاه قادسیه عراق در این باره روز سه‌شنبه در نشریه «دوران باستان» (Antiquity) منتشر شد.
به گفته باستان‌شناسان بریتانیایی و عراقی منطقه‌ای در حدود ۳۰ کیلومتری جنوب کوفه در استان نجف شباهت زیادی با محل نبرد قادسیه براساس آنچه در متون تاریخی توصیف شده است دارد.
استفاده از تصاویر ماهواره‌های جاسوسی آمریکا در دوران جنگ سرد بین باستان‌شناسان در منطقه خاورمیانه رواج زیادی پیدا کرده است. دلیل استفاده از این تصاویر ماهواره‌ای قدیمی این است که در تصاویر قدیمی‌تر ویژگی‌هایی که بعدها تغییر پیدا کردند یا تخریب شدند، قابل مشاهده هستند.
دلیل اصلی این تغییرات زیاد محیطی دوران معاصر در خاورمیانه گسترش زمینهای کشاورزی و توسعه شهرها است.
به گفته باستان‌شناسان خندق‌های به جامانده از دوران نبرد قادسیه در تصاویر ماهواره‌ای دهه ۱۹۷۰ به مراتب واضح‌تر از تصاویری است که امروزه به ثبت می‌رسند.
باستان‌شناسان با بررسی محل مورد نظر در نزدیکی شهر کوفه اطمینان پیدا کردند که یافته‌هایشان درست است و این محل همان محل نبرد قادسیه در ۱۴ قرن پیش است.
نبرد قادسیه در دوران حکومت صدام حسین، رئیس‌جمهوری پیشین عراق اهمیت زیادی پیدا کرده بود زیرا او در دوران جنگ هشت ساله با ایران از این نبرد تاریخی به عنوان نویددهنده پیروزی ارتش عراق در برابر ایرانیان یاد می‌کرد.
نبرد قادسیه این روزها در عراق اهمیت دوران صدام حسین را ندارد اما همچنان شهروندان عراقی براساس رابطه و حس‌شان نسبت به ایران یا به آن اهمیت می‌دهند و یا آن را نادیده می‌گیرند.
قرار است باستان‌شناسان کاوش‌های بیشتری را طی یک سال آینده در محل نبرد قادسیه انجام دهند.
