مجله مستقل و تخصصی هنرهای تجسمی و مفهموی

مرور تاریخچه تجارت هنر

در نیمه ی دوم سده‌ی بیستم، نگارخانه های تجاری و عمدتا خصوصی به مهم‌ترین پشتیبانان هنر تبدیل شدند و تاثیر آن ها بر دنیای هنر چنان قاطع و تعیین کننده است که با نفوذ کلیسا در عالم هنر سده‌های میانی و تاثیرشان بر هنر دوره ی باروک و اقتدار نمایشگاه “سالن” که حمایت دولت فرانسه و لویی چهاردهم را پشت خود داشت، در عرصه‌ی هنر اوایل سده ی نوزدهم برابری می‌کند. سودی که نصیب گالری های ماجراجوی اولیه می‌شد، به نسبت ناچیز بود. اما در دهه های 1970 و 1980 داد و ستد آثار هنری معاصر به تجارتی کلان بدل شد.

Rixens_jour_de_vernissage-honargardi
سالن نام نمایشگاهی بود که به سرپرستی دولت فرانسه و برای نخستین بار در زمان لویی چهاردهم برگزار می‌شد.

پرده هایی که در اصل توسط سازندگانشان به مبلغ چند صد یا چند هزار دلار به فروش رسیده بودند، چندین دست گشته بودند و سرانجام به بهایی که در مورد آثار معدودی از هنرمندان به اعداد هفت رقمی می‌رسید، در پایان از مجموعه های خصوصی -یا همگانی – سر در می‌آوردند. البته در این میان مبلغی افزون بر قیمت اولیه به دست آفرینندگان این آثار نمی‌رسید. اکنون دلالان تا حدودی آثار را به بازار هنر که مراکز آن در نیویورک، لندن، منطقه ی راین / رور (rhein-ruhr) در آلمان و چند شهر سوییس است، مهار می‌کنند. آن ها اغلب آثاری را که امیدی به فروششان ندارند به نمایش نگذاشته، اما گاه نمایشگاه هایی برپا می‌کنند که از نظر کیفی در حد موزه ها هستند. گاه به نظر می‌رسد که ترویج و تبلیغ هنر تابع اصول بازاریابی صنعتی متداول در واپسین سالهای سده‌ی بیستم باشد که بنابر آن و نیز به دلیل سنت مدرنیسم هنر پیشتاز، لازم است که هر سال مدلی تازه یا دست کم خط مشی هنری نوینی عرضه گردد.

طی دهه‌ی 1980 گاه به نظر می‌رسید که سبک، نیروی تخیل و محتوا تابع تازه بودن اثر و ارزشی شدن است که این “تازگی” به همراه دارد؛ با این همه در اواخر این دهه و اوایل دهه 1990 نشانه هایی حاکی از زوال تدریجی سنت دیرپای هنر مدرن که پیوسته جویای تازگی است پدید آمد. ماهیت نهضت به اصطلاح پسامدرنیسم در آخرین دهه‌ی قرن بیستم که در آن آثار هنری اغلب متضمن اقتباس آگاهانه از آثار هنری گذشته است، خود نشانگر نوعی خستگی فرهنگی از این نوجویی است. اما بی گمان هنر پیوسته در حال تغییر بوده و خواهد بود و نقش گالری، کیوریتور و هنرمند در تعامل و تعارضی ذاتی تا سال‌ها ادامه خواهد داشت. در این میان رسیدن به نقطه‌ای که میزان سود حاصل از فروش را در تجارت هنر به دور از اجهاف بین عاملان تقسیم نماید، بسیار مهم است و متاسفانه گنگی این بازار راه را بر شفاف سازی این امر می‌بندد.

دیدگاهتان را بنویسید