آناهیتا باقری هنرمندی است که هنرش فراتر از مرزهای ایران گسترش یافته و به صحنهی هنر بینالمللی رسیده است. او ساکن شهر پویای نیویورک است و با فرمهای مختلفی از جمله مجسمهسازی، نقاشی، ویدیو و هنر اجرا کار میکند. آثار او ترکیبی قدرتمند از بازنمایی و انتزاع است که ارتباط مفهومی ژرف با هنر و ادبیات پارسی را در بر میگیرد. حضور او در رزیدنسیهای معتبر، نمایشگاههای برجسته، و دعوت به عنوان داور در پروژههای هنری، همگی نشاندهندهی جایگاه او در عرصه جهانی است. باقری در نمایش گروهی موسسه NADA، کیوریتشده توسط کیوریتور هنر معاصر موزه هنرهای دیترویت، شرکت داشته و در گالریهایی چون آرسنال معاصر، ترنسمیر و براوین لی در شهر نیویورک آثار خود را به نمایش گذاشته است.
امروز با آناهیتا باقری دربارهی تجربههای رزیدنسیاش در ایالات متحده گفتوگو کردیم.
چه برنامههای رزیدنسیای را تا کنون در آمریکا انجام دادید؟
باقری: من موفق به دریافت رزیدنسی در موسسات
Vermont Studio Center، Ucross Foundation، Blue Mountain Center، Kala Art Institute، Virginia Center for the Creative Arts (VCCA) و Haystack Mountain School of Crafts شدهام.
تجربهی شما از این رزیدنسیها چگونه بود؟
باقری: هر برنامهی رزیدنسی محیطی منحصربهفرد برای رشد و تأمل فراهم میکند. به نظر من این تجربیات میتوانند شیوهی کاری یک هنرمند را به شکلهای عمیق و متحصربه فردی تغییر دهند. برای من، این برنامهها تحولی بنیادین در روند کاریام و در ارتباطم با دیگر هنرمندان، نویسندگان، موسیقیدانها و متفکران ایجاد کردهاند. من به عنوان یک هنرمند ایرانی، به این فضاها نه صرفاً به عنوان مکانهایی برای تولید اثر، بلکه به عنوان عرصههایی برای امکان، تجربهگرایی، گفتوگو و تبادل فکری نگاه میکنم.

در Vermont Studio Center و Ucross Foundation، با حسی عمیق از جمع خلاقانه روبهرو شدم. تنوع صداها و ذهنیت ها از نویسندگان و هنرمندان تجسمی گرفته تا فیلمسازان و اجراگران زمینهای حاصلخیز برای تعامل میانرشتهای و ارتباطات معنادار فراهم کرد. همچینین این فضاها از نظر فیزیکی و ذهنی گسترهای نادر از وسعت و آرامش ارائه دادند.
Blue Mountain Center، علاوه بر طبیعت، مرا به شبکهای از متفکران عدالتمحور اجتماعی متصل کرد. این اقامت، پیوند میان هنر و کنشگری را برایم پررنگتر کرد.
در Kala Art Institute، به تجهیزات پیشرفته در استودیویی بزرگ برای چاپ دستی دسترسی داشتم. این دسترسی فنی به من این امکان را داد تا خجم را به هنرچاپ گسترش دهم. این رزیدنسی فضا و خلوت لازم را برای تفکر و آزمایش با مدیومهای جدید در اختیارم گذاشت.
VCCA از لحاظ منابع و زمان، محیطی بسیار مولد برایم فراهم کرد. صمیمیت جمعی این فضا امکان نقدهای آزادانه و سازنده را به وجود آورد.
در همهی این رزیدنسیها فرصتی برای ارائهی گفتوگوی هنری داشتم و دربارهی روند کاریام با همرزیدنتها و مخاطبان صحبت کردم. شرکت در صحبتهای سایر هنرمندان و آشنایی با فرآیندهای متفاوت خلق اثر برایم بسیار الهامبخش بود و دیدگاههای تازهای دربارهی شیوههای مختلف اندیشیدن، ساختن و درک جهان به من بخشید.
در شهریور 1404 در برنامهی رزیدنسی Haystack شرکت خواهم کرد و مشتاقم تا تجربیات تازهای که این فضا برایم به همراه خواهد داشت را لمس کنم.


این رزیدنسیها چه تأثیری بر روند حرفهای شما داشتهاند؟
باقری: هرکدام از این تجربیات درهایی مهم به رویم گشودند. هم از نظر دیدهشدن و فرصتهای کاری، و هم از لحاظ یافتن گروهی از همفکران. چندین همکاری مستقیماً از طریق ارتباطاتی که در این رزیدنسیها شکل گرفتند به وجود آمد.
چطور تصمیم میگیرید برای کدام رزیدنسیها اقدام کنید؟
باقری: من به دنبال برنامههایی میگردم که با سؤالات فعلی که در ذهن دارم همراستا باشند. اینکه آیا در آن دوره به خلوت نیاز دارم، به دسترسی فنی یا به گفتوگو و تعامل اجتماعی. همچنین جذب رزیدنسیهایی میشوم که از هنرمندان مهاجر حمایت میکنند و حس واقعی جامعه و تجربهگرایی را ترویج میدهند.
چه توصیهای برای هنرمندانی دارید که به دنبال تجربهی رزیدنسی هستند؟
باقری: همواره با جسارت و آگاهی اقدام کنید. مدارکتان را متناسب با هر برنامه تنظیم کنید اما همواره صادق و وفادار به هنرتان باقی بمانید. رزیدنسی فقط محل تولید اثر نیست، فرصتی است برای دگرگونی . دنبال فضاهایی الهام بخش باشید که شما را به چالش میکشند و از نظر خلاقیت تغذیه میکنند.
وبسایت هنرمند:
www.anahitabagheri.com