دروازه کوروش هخامنشی در محوطه‌ی تُل آجری در نزدیکی مجموعه پارسه (تخت جمشید) آشکار شد.
این اتفاق پس از ده سال تلاش یک هیات باستان‌شناسی ایرانی-ایتالیایی رخ داده است. گفته می‌شود که این دروازه به دروازه «ایشتار» بابل شباهت دارد.
این دروازه جنسی از خشت و آجر دارد و سراسر نمای داخلی و بیرونی آن به آجرهای رنگین مزین بوده است.
به نقل از علیرضا عسکری چاوردی، سرپرست ایرانی این پروژه، بخش پایین و ازاره دیوارهای این دروازه مزیّن به گل‌های لوتوس، و بدنه و نمای بالایی دیوارها به گستره‌ای از پنل‌های رنگین منقوش به طرح حیوانات اسطوره‌ای و نمادهای اعتقادی ایران باستان در دوران هخامنشی، عیلام و میان‌رودان (بین‌النهرین) مزین بوده است.
به گفته عضو هئیت علمی دانشگاه شیراز، در بخش‌هایی از این بنا که در محوطه تل آجری در سه کیلومتری شمال غرب تختگاه پارسه (تخت جمشید) واقع شده، سنگ‌نبشته‌هایی به خط و نگارش بابلی و عیلامی وجود داشته است.
آقای عسکری چاوردی در رابطه با ویژگی‌های این میراث فرهنگی ایرانیان تشریح کرد:
این دروازه بنایی به ابعاد ۳۰ در ۴۰ متر به بلندای تقریبی ۱۲ متر بوده است. بنا دارای سرسرایی در مرکز بوده است که بخش مرکزی آن (کریدور) را اتاقی مستطیل‌شکل به ابعاد هشت در ۱۲ متر تشکیل می‌داده و در دورن این اتاق چهار صندلی نشیمن وجود داشته است. راهروی مرکزی از دو طرف به سوی پردیس هخامنشی باز می‌شده است.
دروازه‌ای «به افتخار چیرگی بر بابل»
مجموع اسناد نگارشی، مواد به‌کار رفته در بنا، موتیف‌های تزئینی، شباهت به دروازه «ایشتار» بابل و دیگر جزئیات یافت شده، به هیات کارشناسی ایرانی-ایتالیایی ثابت کرده است که این دروازه «پس از سال ۵۳۹ پیش از میلاد و به افتخار چیرگی بر بابل به دستور کوروش بزرگ ساخته شده است.»
آن‌ها هم‌چنین به این نتیجه رسیده‌اند که کمبوجبه، فرزند کوروش بزرگ که هم‌زمان با حکومت پدرش هشت سال فرمانروای بابل بوده است، «به دلیل علاقه به شهر بابل، آشنایی دیرینه با بابلی‌ها و پیوند فرهنگی جهان باستان، کار ساخت مجموعه بزرگ معماری شهر پارسه به سبک معماری بابلی را ادامه داد و در دوره وی دروازه پردیس شهر پارسه در بخش فیروزی این شهر به بهره‌برداری رسید.»
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید هم به خبرنگاران گفته است، فصل دهم کاوش در محوطه تل آجری در آذرماه سال جاری «با هدف سامان‌دهی و آماده‌سازی محوطه و عرضه شواهد ارزشمند تاریخی آن به بازدیدکنندگان کلید خورد و هنوز ادامه دارد.»
حمید فدایی ابراز امیدواری کرده است که در آینده‌ی نزدیک این پهنه برای بازدیدکنندگان گشایش یابد.
