تجارتی غیرقابل پیش‌بینی
فکر می‌کنید کدام یک از هنرمندان به لحاظ مالی در دو دهه ی اخیر (از ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵) بهترین کارکرد را داشتند؟ نتیجه ی بدست آمده ممکن است باعث تعجب شما شود. درست برعکس تجارتهای دیگر که ارزش افزوده وابسته به فاکتورهای مشخصی می باشد، ارزش هنر نه تنها بیشتر ذهنی است بلکه تحت تاثیر فاکتورهای بی‌شماری بوده که همزمان اثرگذارند، مانند ذوق هنری کلکسیونرهای دمدمی مزاج، نظر عموم مردم و منتقدان که دائما در حال تغییر هستند، وضعیت آثار هنری و البته مقوله ی عرضه و تقاضا! مثلا اگر آثار ون گوگ را در نظر بگیریم، با این که درطی سالیان، بالاترین مبالغ را به نام خود ثبت کرده اند ولی عملا در حراجی ها دیده نمی شوند.
در طول دوره ی زمانی ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ هنرمندانی که آثارشان در حراجی ها بیش از ۱ میلیون دلار به فروش رفته بودند انتخاب شده و پس از آن تا سال ۲۰۱۵ نحوه‌ی عملکردشان در بازار هنر پیگیری شد. در بالای این لیست ۲۰ نفری هنرمندان، نام آلبرتو جاکومتی جای گرفته، اگرچه که بخشی از این سابقه مربوط به حراجی های اخیر مثلا در ۵ سال گذشته است. با این که این لیست پر از نام های هنرمندان امپرسیونیست و مدرن است، با این حال نام یک استاد دوران کهن (کانالتو) و چند هنرمند معاصر (فرانسیس بیکن و روی لیختنشتاین) دیده می شود.
در سال ۲۰۱۰ وقتی که حراج ساتبی لندن مجسمه ی مرد پیاده I (1960) اثر آلبرتو جاکومتی را به فروش رساند، سابقه ی فروش آثار وی به ۱۰۳ میلیون دلار رسید. سه اثر دیگر از آن سال تا کنون به قیمت های بالایی فروخته شدند که نشان می دهد بازار هنر فقط در همین دهه ی گذشته حرکت زیادی داشته است.
الگوی مشابهی در مورد فعالیت های آثار فرانسیس بیکن دیده می شود به طوری که فعالیت های حراجی در دهه ی گذشته بسیار پربار بوده است. بیکن به لحاظ رشد مرکب سالانه قیمت متوسط آثار، نفر دوم در لیست می باشد. بیکن مورد توجه کلکسیونرهای تازه کار سطح بالا در زمینه ی آثار هنری معاصر، به خصوص در خاور میانه و چین می باشد. رکورد بالاترین فروش وی مربوط به حراج ساتبی در نوامبر ۲۰۱۳ است که در آن اثر سه گانه ی بیکن با عنوان سه تحقیق درباره ی لوسین فروید (۱۹۶۹) به قیمت ۱۴۲/۴ میلیون دلار به فروش رفت.
به نظر می رسد که پیکاسو قاعدتا بهترین انتخاب برای جایگاه اول باشد اما بازار فروش آثار وی همیشه در وضعیت عالی بوده است (مثلا فروش نقاشی ۱۴۰ میلیون دلاری پیکاسو در حراج کریستی گرانترین نقاشی جهان در حراجی ها می باشد). تحقیقات بخش تحلیلی آرت نت نشان می دهد که بین سال های ۱۹۹۳ و ۱۹۹۷، تعداد ۹۷ عدد از آثار پیکاسو در حراجی ها، هرکدام به ارزش دست کم ۱ میلیون دلار به فروش رفته اند. اما در مقیاس رشد مرکب در عملکرد قیمت آثار، نام وی در رتبه ی ۱۷ جای می گیرد.
فهرست کامل رتبه بندی از بالا به پایین به شرح زیر است:
- آلبرتو جیاکومتی- مجسمه ساز، نقاش، طراح و خالق آثار چاپی اهل سوییس (۱۹۰۱-۱۹۶۶)
- فرانسیس بیکن- نقاش فیگوراتیو انگلیسی متولد ایرلند (۱۹۰۹-۱۹۹۲)
- جان سینگر سارجنت- هنرمند آمریکایی (۱۸۵۶-۱۹۲۵)
- رنه مارگریت- هنرمند سوررئال بلژیکی (۱۸۹۸-۱۹۶۷)
- روی لیختنشتاین- هنرمند پاپ آمریکایی (۱۹۲۳-۱۹۹۷)
- کامیل پیسارو- نقاش امپرسیونیست و نئو امپرسیونیست دانمارکی-فرانسوی (۱۸۳۰-۱۹۰۳)
- آمادئو مودیگلیانی- نقاش و مجسمه ساز ایتالیایی (۱۸۸۴-۱۹۲۰)
- جورج براک- نقاش، مجسمه ساز، کلاژ کار، طراح و خالق آثار چاپی فرانسوی (۱۸۸۲-۱۹۶۳)
- کلود مونه- نقاش و موسس سبک امپرسیونیسم (۱۸۴۰-۱۹۲۶)
- مارک چاگال- نقاش و منتقد هنری روسی-فرانسوی (۱۸۸۷-۱۹۸۵)
- فرناند لژه- نقاش، مجسمه ساز و فیلمساز فرانسوی (۱۸۸۱-۱۹۵۵)
- کانالتو- نقاش ایتالیایی (۱۶۹۷-۱۷۶۸)
- واسیلی کاندینسکی- نقاش و تئوریسین هنری روسی (۱۸۶۶-۱۹۴۴)
- پل سزان- هنرمند و نقاش پسا امپرسیونیست فرانسوی (۱۸۳۹-۱۹۰۶)
- جوآن میرو- نقاش، مجسمه ساز و سرامیک کار اسپانیایی (۱۸۹۳-۱۹۸۳)
- پیر آگوست رنوار- هنرمند امپرسیونیست فرانسوی (۱۸۴۱-۱۹۱۹)
- پابلو پیکاسو- نقاش، مجسمه ساز، سرامیک کار، خالق آثار چاپی، طراح صحنه، شاعر و نمایشنامه نویس اسپانیایی (۱۸۸۱-۱۹۷۳)
- آلفرد سیسلی- نقاش امپرسیونیست فرانسوی (۱۸۳۹-۱۸۹۹)
- هنری مور- هنرمند و مجسمه ساز انگلیسی (۱۸۹۸-۱۹۸۶)
- هنری ماتیس- نقاش، طراح، مجسمه ساز و خالق آثار چاپی فرانسوی (۱۸۶۹-۱۹۵۴)
