فرزندپروری از دیرباز یک وظیفه دشوار برای والدین بوده است، چنانچه مادران و پدران در طول تاریخ از رویکردهای متفاوتی برای منضبط کردن فرزندانِ به اصطلاح «سرکش» خود استفاده کردهاند و میکنند.
میتوان گفت که روایت نخستین مادری که از روشی نسبتاً غیر متعارف برای انضباط فرزندش بهره میگیرد، به داستانهای اساطیری باز میگردد؛ زمانی که یکی از الهههای یونانی به نام «آفرودیته» که مظهر زیبایی، لذت، اشتیاق، تولید مثل و شور جنسی بود، فرزندش «اروس» را با صندل کتک میزند.
تصویری از آفرودیته بر روی یک کوزه باستانی که فرزند سرکش خود اروس را با پشت صندل تهدید میکند، به نظر میرسد سنتی را در میان مادران آغاز کرد که امروزه هنوز در برخی از فرهنگهای سراسر جهان انجام میشود.
اما به راستی چرا آفرودیته در تصاویر گوناگون با یک صندل دیده میشود. بیایید به این داستان جذاب اسطورهای و تأثیر ماندگار آن بر آداب و رسوم فرزندپروری بپردازیم.
کتک زدن اروس توسط مادرش آفرودیته، بر روی گلدانهای یونان باستان مانند نقشمایهای که در توئیت زیر دیده میشود به تصویر کشیده شده است. این گلدان که به ۳۶۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمیگردد، در حال حاضر در موزه باستانشناسی شهر تارانتو در ایتالیا به نمایش گذاشته شده است.
این گلدان، آشکارا الهه آفرودیته (معادل ایزدبانوی ونوس در اسطورههای رومی) را نشان می دهد که پسرش اروس (معادل کوپید در اسطورههای رومی) را به دلیل رفتار نادرست تهدید به کتک زدن میکند.
Eccola.. pic.twitter.com/USH8jE5x3e
— pier luigi pinna (@pierpi13) June 24, 2024
آفرودیته و اروس؛ پیوند نامتعارف مادر و پسر
اروس در اساطیر یونانی و رومی به عنوان خدای عشق و میل جنسی، نقش اصلی را در تأثیرگذاری بر پویایی محبت و جاذبه ایفا میکند. در اسطوره های اولیه، اروس به عنوان یکی از نخستین خدایان دخیل در ایجاد کیهان به تصویر کشیده شده است.
با این حال، رفته رفته و با تکامل و توسعه داستانهای اساطیری، اروس نقش پسر آفرودیته را بر عهده میگیرد و مداخلات او در امور خدایگان نامیرا و موجودات میرا اغلب به شکلگیری پیوندهای عاشقانه ممنوعه منجر شد.
صندل به عنوان نماد ممانعت از تعرض جنسی
این تصویر در حقیقت پنجرهای به زندگی روزمره و روابط خانوادگی مردم یونان باستان باز میکند.
استفاده از صندل به عنوان ابزار انضباطی منحصر به آفرودیته و اروس نبود.
در دیگر آثار هنری یونان باستان، مواردی را مییابیم که از صندل برای جلوگیری از دستدرازی و تعدیهای ناخواسته استفاده شده است.
به عنوان مثال، در صحنهای دیگر میبینیم که آفرودیته از صندل خود برای دفع «پان» که خدای طبیعت، شبانان و گلهها بود، استفاده کرده است.
در این تصویرها، صندل به عنوان وسیلهای نمادین برای تعیین مرزها و حفظ پاکدامنی عمل میکرد.
صندلهای یونان باستان
در حالی که این روش منحصر به فرد تربیتی ممکن است مستقیماً در دوران امروزی قابل اجرا نباشد، اما ماهیت بیزمان چالشهای پایدار فرزندپروری و روشهای تربیتی خلاقانه والدین را نشان میدهد.
صندلهای یونان باستان، فراتر از نقش های اساطیری و انضباطی خود، اثری ماندگار در نحوه پوششهای امروزی بر جای گذاشتهاند.
این صندل ها که در اصل برای کاربردی بودن و محافظت از پا ساخته شدهاند، امروزه به یک روند جهانی برای مد تابستانی تبدیل شدهاند.