مجله مستقل و تخصصی هنرهای تجسمی و مفهموی

چالش نمایش دائمی گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران

نهم اردیبهشت سال ۱۳۹۷ اعلام شد که موزه هنرهای معاصر تهران به دلیل تعمیرات گسترده تا آخر تابستان همان سال تعطیل خواهد بود. دفتر طرح‌های عمرانی وزارتخانه ارشاد، ناظر اصلی و مجری این پروژه، تعمیرات تمام بخش‌های موزه که شامل گنجینه گالری نیز می‌شد را قصد داشت در زمان‌بندی چهار تا پنج ماه به پایان رساند.

دی ماه سال ۹۷ با حکم مدیرکل هنرهای تجسمی، احسان آقایی، رئیس موزه هنرهای معاصر تهران شد. آقایی به برخی رسانه‌ها اعلام کرد که تعمیرات و آماده‌سازی این موزه تا فصل تابستان ۱۳۹۸ به پایان می‌رسد. اکنون پاییز ۱۳۹۸ است و تا به حال تصاویری از بهسازی محوطه حیاط مرکزی، بام گالری ها و نورگیرها، قرنیزهای رمپ موزه و همچنین مرمت دیوارهای گالری وطراحی و اجرای نور آنها و نصب پنجره های دوجداره توسط موزه منتشر شده است؛ ولی همچنان تاریخ بازگشایی آن نامعلوم است.

اینکه برنامه موزه برای بعد از اتمام مرمت و بازسازی چیست اطلاعی نداریم ولی امیدواریم مسئولین مربوطه در کنار تسریع در بازگشایی موزه برای نمایش دائمی گنجینه منحصر به فرد موزه هم تصمیم گیری کنند. در گنجینهٔ دائمی موزه بیش از ۳۰۰۰ اثر ارزشمند و یگانه از نخبگان هنرهای تجسمی ایران و جهان نگهداری می‌شود که نزدیک به ۴۰۰ عدد از آن‌ها ارزش استثنایی دارند.آثاری همچون نقاشی جکسون پولاک (نقاشی دیواری روی زمینه قرمز هندی)، تابلو«نقاش و مدلش» پیکاسو، کار سه‌لته فرانسیس بیکن، «طبیعت بی‌جان و باسمه ژاپنی» اثر پل گوگَن در گنجینه موزه دور از چشم های مخاطبان به اصطلاح خاک می‌خورد.

پل گوگن . طبیعت بی جان با باسمه ژاپنی . ۱۸۸۹/ عکس از مرکز پژوهشگر هنر

در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ این گنجینه به‌طور کامل در نمایشگاهی به نام جنبش هنر مدرن به نمایش درآمد. همچنین برای آخرین بار از اسفند ۱۳۹۵ تا خرداد ۱۳۹۶ در غالب نمایش منتخب آثار موزه با نام مسافرین برلین و رم، تعدادی از آثار گنجینه از زیرزمین راهی به گالری های بالا پیدا کردند.

موزه های هنری جوامع توسعه یافته شامل دو بخش هستند؛ یکی‌بخش گالری های فصلی که با موضوعات انتخابی برگذار می‌شوند و دومی بخش اصلی و دائمی موزه که آثار گنجینه به نمایش عمومی گذاشته می‌شود. گنجینه موزه‌هنرهای معاصر تهران بسیار غنی است. به طوری که می‌توان همه دیوارهای موزه را با این آثار پر کرد. این نمایش هم برای جذب گردشگر و هم برای تحقیقات و لذت بردن از هنر فرصت مغتنمی است.

اندی وارهول . از مجموعه سرخ پوستان آمریکا . ۱۹۷۶ / عکس از مرکز پژوهشگر هنر

سوال اساسی اینجاست که چرا در طول سال های‌گذشته این‌موزه به سمت نمایش دائمی گنجینه خود نرفته است. بدون شک این فکر به ذهن مدیران موزه در طی سال های گذشته خطور کرده است ولی اینکه چه عواملی باعث عدم عملیاتی شدن آن بوده جای تامل دارد.

به گزارش «خبرگزاری ایسنا» احسان آقایی(مدیر موزه) درباره آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر که قابل نمایش نیستند، گفت: آثار موزه هنرهای معاصر چند دسته هستند؛ دسته‌ای از آثار منحصر به فرد هستند که فقط در ایران وجود دارند. دسته‌ای دیگر نسخه‌دار هستند که این آثار در نقاط دیگر دنیا نیز وجود دارد، بخش عمده‌ای از کارهای پیکاسو که در گنجینه موزه وجود دارند، نسخه‌دار هستند و نمی‌تواند خیلی مخاطب جذب کند.

آقایی معتقد است برخلاف آنچه در افکار عمومی هست و آن را مطرح می‌کنند، تعداد کارهای ارزشمند و قابل نمایش در گنجینه زیاد نیست. مابقی کارهایی که در ایران قابل نمایش نیستند، جزو آثار نسخه‌دار هستند که مشابه آنها در کشورهای دیگر وجود دارد و می‌توان با یک جست‌وجوی ساده اینترنتی آنها را دید.

با در نظر گرفتن همه این دلایل به نظر می رسد فراهم کردن شرایط نمایش این گنجینه هم می تواند برای جذب هر چه بیشتر گردشگران هنری و هم برای تحقیقات و لذت بردن از هنر برای مخاطبان خاص فرصت مغتنمی باشد.

ری لیختن اشتاین . براتاتا . ۱۹۶۲ / عکس از مرکز پژوهشگر هنر

دیدگاهتان را بنویسید