مجله مستقل و تخصصی هنرهای تجسمی و مفهموی

کاتارینا هوف با پرستارش؛ تحلیل نشانه شناختی پرتره فرانس هالس

یک دختر بچه از خانواده ای ثروتمند اهل هارلم (شهری در غرب آمستردام هلند) بدون حضور مادر همراه با پرستارش که از روی لباس های ساده اش می توان آن را به خوبی تشخیص داد. گردنبند و دستبند طلایی دختربچه در مقابل سادگی پرستار قرار دارد. لباس کاتارینا هوف از ظرافت خاصی برخوردار است. لباس منجق دوزی و پولک دوزی شده طلایی از کودک یک عروس کوچک به سبک قرن ۱۷ هلند ساخته است.

پرتره کاتارینا هوف و پرستارش در سال ۱۶۲۰ میلادی توسط فرانس هالس نقاش هلندی کشیده شده است. این تابلوی ۸۶ در ۶۵ سانتی متری در حال حاضر در گمالد گالری برلین نگهداری می شود.

به نظر می رسد پرستار انار کوچکی را به سمت کودک در دست گرفته است. نشانه انار به باروری و عشق دلالت دارد. دست راست کودک به یقه لباس پرستار است که نشان از عدم تعادل کودک در نشستن و وابستگی به پرستار برای حس امنیت است. نگاه کودک مانند همه خانواده ثروتمندش است و مرا جذب نمی کند. آن چیزی که مرا جذب می کند نگاه مهربانانه پرستار کودک است که انگار زاده شده فقط مهربان باشد. هویتش از چشمان مهربانش نشات می گیرد نه لباس فاخر و نشان خانوادگی. کودک بسیار ترحم برانگیز و زیباست، اما چیزی که لجوجانه دیده می شود پونکتوم حضور پرستار در کنار کودک است.

پرستار به واسطه وجود خودش مدل تابلو نشده است بلکه به واسطه شغلش و اینکه کودک ثروتمند به حضور او محتاج است درون قاب چهره نگاری قرار گرفته است. پرستار می خواست بهترین لباسش را بپوشد ولی اجازه اش را نداشته است. می خواست فیگوری که دوست داشته بگیرد ولی باید برای فخر فروشی والدین ثروتمند کودک به سمت او متمایل باشد و فیگور مراقبت بگیرد. اینکه حضورش خواست آرتیستی نقاش بوده یا نیاز کودک مهم نیست، مهم لبخندی است که پرستار به صورت دارد و تنها سلاح باقی مانده برای اعلام وجودش را با این روش به کار می گیرد.

کودک از طبقه اشرافیت و پرستار از طبقه نیازمند جامعه است. تقابل قطب های مختلف جامعه درون یک قاب نقاشی پایه های بنیان جامعه شناسی هلند آن روزگار را تشکیل می دهد. عنوان تابلو حرف های زیادی برای گفتن از این دو قطبی اقتصادی و اجتماعی دارد. کودک ثروتمند کاتارینا هوف اسمی دارد ولی پرستار در حد همان نام شغل باقی می ماند. حتی مالکیتی از سمت کودک ثروتمند نسبت به او در عنوان هم دیده می شود.

دیدگاهتان را بنویسید