گالری علیها از روز آدینه ۶ دی ماه ۱۳۹۸ میزبان نمایشگاه انفرادی زیورآلات دست ساز «نیکا ربانی» با عنوان «زُل» است. نیکا ربانی، زاده ۱۳۶۵ در تهران و دانش‌آموخته دانشگاه هنر است.
زیورهای او تک‌نمونه و منحصر به فرد هستند و تکنیک‌های گوناگون کار با نقره، برنج، مس، سنگ، چوب و میکس‌مدیا را دربرمی‌گیرند. سیالیت، تنوع در طرح‌ها و پرهیز از تکرار از ویژگی‌های آثار اوست.
به همین بهانه گفتگویی داشتیم با این هنرمند جوان که چکیده آن را در زیر می‌خوانید:
از خودتان بیشتر بگویید؟ تخصصتان چیست و در چه زمینه‌هایی فعالیت دارید؟
من فارغ‌التحصیل دانشگاه هنر تهران هستم و در دو رشته گرافیک و صنایع دستی به طور همزمان تحصیل کردم. در حال حاضر به صورت فریلنس، طراحی می‌کنم و در زمینه‌های مختلف هنری از جمله زیورآلات دست‌ساز، نقاشی پرتره و طراحی گرافیک مشغول به کار هستم.
شما از هنرمندانی هستید که از دل محیط آکادمیک به محیط کار حرفه‌ای وارد شده‌اید. تا چه اندازه تجارب حرفه‌ای خود را مدیون دانش آکادمیک خود می‌دانید؟ اصولا به نظرتان لزومی دارد که هنرمندان به دانشگاه بروند؟
قطعا آموزش در فضای آکادمیک، به درک عمیق‌تر از هنر کمک زیادی می‌کند. از طرفی تعامل مداوم با اساتید و سایر هنرمندان، به خودی خود می‌تواند به پرورش بهتر ذهن و نگاه منجر شود.
تحصیل در دانشگاه هنر که به طور تخصصی به رشته‌های هنری می‌پردازد، کمک شایانی به شخص من کرد. به خصوص که می‌توانستم در دو رشته به صورت همزمان تجربه کسب کنم. از رنگ‌شناسی، عکاسی، ترکیب‌بندی، چاپ و دیزاین گرفته تا کار با فلز، چوب، شیشه، سفال و غیره، همه آموزههای مفیدی بودند که کسب آن‌ها در محیطی خارج از دانشگاه دشوار می‌شد.
نظرتان درباره هنرمندان خودآموخته چیست؟
هنر مرز نمی‌‍شناسد… حتی نقاشی کودکان خردسال، گاهی می‌تواند برای هنرمندان بزرگ دنیا منبع الهام باشد! با این حال کمک گرفتن از اساتید مجرب، در صیقل دادن و جهت‌دهی به هنر، تاثیر بسزایی دارد. البته فراگیری هنر به صورت خودآموز غیرممکن نیست، اما تا به پختگی کافی برسد، مسیر دشوارتر و ناهموارتری پیش رو خواهد داشت.
مهم‌ترین چالشی که به عنوان یک هنرمندان جوان با آن روبه‌رو هستید چیست؟
نه تنها برای من، بلکه برای بسیاری از کسانی که در زمینه هنر فعالیت دارند، مسائل اقتصادی از اصلی‌ترین دغدغه‌هایی است که با آن مواجه می‌شوند. به ویژه در شرایط فعلی که فشار اقتصادی روی جامعه خیلی سنگین شده، اوضاع برای اهالی هنر و فرهنگ هم دشوارتر شده. به جز عده محدودی که پشتوانه مالی یا ارتباطی دارند، بقیه به ویژه هنرمندان جوان از حمایت چندانی برخوردار نیستند و برای رشد با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستند.
به آثارتان بازگردیم. شما به تازگی نمایشگاهی از زیورآلات دست‌ساز خود را در گالری علیها به نمایش گذاشته‌اید. لطفا درباره کانسپت آثار توضیح داده و به متریال و تکنیک به کار رفته در آن‌ها اشاره کنید.
این آثار، حاصل کنکاش من در ساخت آرایه‌های پوشیدنی است. جستجویی آزادانه و بی‌پروا که در آن عناصر طبیعی، موتیف‌های باستانی، نقوش هندسی و فرم‌های انتزاعی را درآمیختم و متناسب با طرح‌ها، از متریال‌های متنوعی برای ساخت استفاده کردم؛ از جمله انواع فلزات، چوب‌ها، سنگ‌ها و میکس‌مدیا.
این آثار همگی تک‌نمونه هستند و نسخه دیگری از آن‌ها وجود ندارد. در واقع احجامی ظریف و پوشیدنی‌اند که در کنار بدن انسان خاصیت دکوراتیو پیدا کرده و می‌توانند به مثابه زیور به ایفای نقش بپردازند.
چه عناصری امضای شخصی شما در آثارتان به شمار می‌رود؟
خطوط سیال و فرم‌های انتزاعی منحنی و هندسی در طرح‌های من زیاد به چشم می‌خورد. هم‌چنین تنوع متریال و تکنیک و بهره‌گیری از تکسچر، رنگ و پتینه از دیگر ویژگی‌های آثارم است.
چه چیزی باعث شد به هنرهای کاربردی از این دست گرایش پیدا کنید؟
فکر می‌کنم هنرهای کاربردی مانند زیورها و اشیای هنری، در ارتباط نزدیک‌تری با مخاطب قرار می‌گیرند و این قدرت را دارند که به طور مستقیم وارد زندگی مردم شوند، روی آن‌ها اثر بگذارند و حتی از آن‌ها اثر بپذیرند. در واقع هنرمند، تکه‌ای از خود را در یک شیء خاص جا می‌گذارد و آن را به مخاطب می‌سپارد تا برای همیشه همراه او زندگی کند.
گفتنی است علاقه‌مندان جهت بازدید از نمایشگاه می‌توانند تا سه‌شنبه ۱۷ دی ماه، همه روزه به جز شنبه‌ها از ساعت ۱۶ تا ۲۰ به گالری علیها به نشانی خیابان شریعتی، نرسیده به میدان قدس، کوچه ماهروزاده، کوچه رمضانیان، ابتدای احمدی مقدم (ایزد)، پلاک ۳۱، طبقه اول مراجعه کنند.
