هنرهای تجسمی سینما تئاتر اخبار هنر موسیقی جشنواره ها رسانه تخصصی

رمز غیرقابل معاوضه یا ان‌اف‌تی چیست؟

پرسش و پاسخ از الف تا ی با توضیحات کامل!

انفجار اخبار بلاکچین (زنجیره بلوکی) همه‌جا پیچیده است و شما را به فکر فرو می‌برد، “واقعا چه خبر است؟”

وقتی شنیدیم تصویری از گریمز (Grimes) میلیون‌ها دلار به عنوان رمز غیرقابل معاوضه یا به چکیده ان‌اف‌تی دریافت کرده یا در مورد فروش نایان کت (Nyan Cat) احساس عجیبی داشتیم، و زمانی که همه فکر کردیم که می‌دانیم داستان چیست، بنیانگذار توییتر توئیت امضا شده‌اش را به عنوان ان‌اف‌تی برای فروش گذاشت!

شاید از خود بپرسیداصلا این ان‌اف‌تی چیست؟

بگذارید با اصول و مبانی اولیه آغازکنیم.

ان‌اف‌تی از حروف نخسیت عبارت Non-Fungible Token گرفته شده است به معنای رمز غیرقابل معاوضه است؛ که البته معنی آن هنوز توضیح بیش‌تری نمی‌دهد.

عبارت “غیر قابل معاوضه” به این معناست که منحصر به فرد بوده و نمی‌تواند با هیچ چیز دیگری جایگزین شود.

به عنوان مثال بیت کوین قابل معاوضه است و می‌توانید آن را با نوع دیگری از رمز‌ارز معامله کنید که دقیقا همان میزان ارزش را داشته باشد. اما یک کارت تجاری trading card منحصر به فرد، غیر قابل معاوضه است. اگر آن کارت را با کارت دیگری معاوضه کنید، در نهایت چیزی کاملا متفاوت خواهید داشت.

ان‌اف‌تی چگونه عمل می‌کند؟

در سطوح بالا، بیش‌تر ان‌اف‌تی‌ها بخشی از بلاک چین اتریم (Ethereum) هستند.

اتریم مانند بیت‌کوین یا داج‌کوین، نوعی رمز‌ارز محسوب می‌شود اما بلاک‌چین مربوط به آن، ان‌اف‌تی‌ها را نیز پشتیبانی می‌کند که با ذخیره کردن یک سری اطلاعات بیشتر، آن را متفاوت از مثلا خودِ اتروم‌کوین می‌کند.

ارزش خرید از سوپرمارکت ان‌اف‌تی‌ چیست؟

ان‌اف‌تی‌ها می‌توانند هر چیز دیجیتالی باشند، از نقاشی و موسیقی گرفته تا هرآن‌ چیزی که از مغز شما گرفته شده و تبدیل یه هوش مصنوعی شده باشد.

اما بخش بزرگی از هیجانات و سر و صدای فعلی مربوط به استفاده از این فناوری، مربوط به فروش هنر دیحیتال است.

بسیاری، رمز غیرقابل معاوضه (ان‌اف‌تی) را به عنوان انقلابی در جمع‌آوری هنرهای زیبا در فرمت هنرهای دیجیتالی قلمداد می‌کنند.

آیا واقعاً مردم فکر می‌کنند این کار مانند مجموعه‌داری هنر خواهد شد؟

به‌طور قطع برخی از مردم واقعاً چنین امیدی دارند، مانند کسی که تقریباً ۳۹۰،۰۰۰ دلار برای یک فیلم ۵۰ ثانیه ای توسط گریمز (Grimes) پرداخت کرده است یا شخصی که ۶٫۶ میلیون دلار برای یک تصویر توسط بیپل (Beeple) پرداخت کرده است که در حراج کریستیز ارائه شده بود.

نخستین اثر هنری دیجیتالی که با رمزارز در حراجی کریستیز چکش خورد.

البته می‌دانید که هرکسی می‌تواند همان فایل را به صورت رایگان دانلود کند.

دقیقا همین جاست که مسائل پیچیده می‌شوند! [چرا که]یک فایل دیجیتال قابلیت کپی شدن بی‌نهایت دارد.

اما ان‌اف‌تی‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به شما چیزی می‌دهند که قابل کپی شدن نیست و درواقع همان مالکیت اثر محسوب می‌شود.

البته باید بدانیم که هنرمند هم‌چنان می‌تواند حق کپی‌رایت و بازتولید اثر را، درست مانند یک اثر فیزیکی حفظ کند.

برای بیان بهتر می‌توان به این گونه گفت که هرکسی می‌تواند یک پوستر چاپی از تابلوی مونه را داشته باشد اما تنها یک نفر می‌تواند مالک اصل اثر باشد.

البته جالب است بدانید تابلوی “نیلوفرهای آبی” اثر مونه در سال ۲۰۱۴ به قیمت ۱۵ میلیون دلار فروخته شد در حالی که آن تصویرِ مربوط به بیپل (Beeple) در حراج کریستیز به قیمت باورنکردنی ۶۹ میلیون دلار به فروش رفت!

حالا نظرتان راجع به آثار گوچی گوست چیست؟! خوب است که بدانید واپسین باری این اثر دیجیتالی ۳،۶۰۰ دلار فروخته شد اما مالک آن در حال حاضر قیمت ۱۶،۳۰۰ دلار بر آن گذاشته است.

باید درنظر بگیریم که هرکسی مالک تابلوی مونه باشد به صورت فیزیکی از داشتنش لذت می‌برد، اما در زمینه‌ی هنر دیجیتال، یک اثر اصلی با کپی آن هیچ تفاوتی ندارد.

پس چه ارزشی دارد؟

بستگی دارد که هنرمند هستید یا خریدار!

اگر هنرمند باشید، ممکن است به این دلیل به ان‌اف‌تی علاقه داشته باشید که به شما اجازه می‌دهد آثاری که در حالت عادی بازاری برای فروش نداشتند را به فروش برسانید. به طور مثال اگر ایده‌ی یک استیکر بسیار جالب به ذهن شما خطور کند، با آن چه می‌کنید؟ در اپ استورها می‌فروشید؟ مطمئنا خیر.

علاوه بر این ان‌اف‌تی یک ویژگی دیگری دارد که می‌توانید آن را فعال کنید.

به این ترتیب که هر زمان ان‌اف‌تی فروش می‎‌رود یا جابجا می‌شود درصدی از آن معامله به هنرمند پرداخته می‌شود.

با این راه‌کار در صورتی که ارزش مالی اثر هنرمند بسیار بالا برود، بخشی از سود به حساب هنرمند واریز خواهد شد.

و اما خریدار؛

اگر خریدار باشید، یکی از دلایل خرید آثار هنری، حمایت از هنرمند مورد علاقه‌تان است.

هم‌چنین، خرید ان‌اف‌تی یک سری حقوق اولیه نیز برای خریدارش به همراه دارد، مانند پست کردن تصویر به صورت برخط یا استفاده از آن به عنوان تصویر پروفایل.

و البته یکی دیگر از امتیازات آن، پز دادن درباره‌ی حق مالکیت است!

اگر مجموعه دار هستید، چطور؟

درست مانند هر دارایی قابل جمع کردنی، ان‌اف‌تی نیز می‌تواند کار کند. یعنی با این امید که روزی ارزش آن افزایش یابد و بتوانید با سود بیش‌تری بفروشید.

با تمام این صحبت‌ها، آیا ان‌اف‌تی منحصر به فرد است؟

اگر به شکل خشک و تکنیکی به مسئله نگاه کنیم هر ان‌اف‌تی یک نشانه‌ی منحصر به فرد از یک بلاکچین است.

اما درست مانند یک تابلوی ون‌گوگ است، درست است که تنها یک نسخه‌ی اصل از آن در دنیا موجود می‌باشد اما از سویی می‌تواند مانند یک کارت تجاری ۵۰ یا ۱۰۰ کپی از آن ایجاد شده باشد.

با این اوصاف چه کسی هزاران دلار برای اثری که می‌تواند در حد یک کارت تجاری محسوب شود، پول بپردازد؟

دقیقا همین مورد مسائل مربوط به ان‌اف‌تی را کمی آشفته می‌کند.

برخی به گونه‌ای برخورد می‌کنند که گویی آینده‌ی هنرهای زیبا و مجموعه‌داری در این زمینه خلاصه می‌شود و برخی دیگر برخوردشان در حد کارت‌های بازی پوکمون است. البته مرجعی که از آن خریداری می‌شود نیز بسیار اهمیت دارد.

بازارهای فروش متنوعی وجود دارد که مردم در آن‌ها به خرید و فروش ان‌اف‌تی مشغول هستند مانند اوپن سی (OpenSea) ، ریریبل (Rarible) و نیفتی گیت‌وی (Nifty Gateway).

یکی از مواردی که از ان‌اف‌تی‌ها استفاده‌ی زیادی کرده است، صنعت تولید بازی‌هاست.

بسیاری از بازی‌ها مثلا یک اسلحه یا کلاه ایمنی خاصی را می‌فروشند که در بازی برخط می‌توان از آن استفاده کرد.

آیا می‌توان مانند دزدی از موزه، ان‌اف‌تی دزدید؟

بستگی دارد.

بخشی از جذابیت‌های بلاک‌چین این است که هر معامله را ثبت می‌کند و این امر سرقت و ناخنک را دشوارتر می‌کند از مثلا دزدی یک تابلوی نقاشی آویزان در یک موزه.

قابل دکر است که ارزهای رمزنگاری شده سابقه‌ی به سرقت رفتن دارند، بنابراین این امر واقعا به نحوه ذخیره سازی ان‌اف‌تی بستگی دارد و این‌که یک قربانی بالقوه برای بازگرداندن اموال خود چقدر نیرو می‌گذارد.

آیا باید در این مورد نگران باشیم که مثلا ۵۰۰ سال آینده هنر دیجیتالی اصلا هنوز وجود داشته باشد؟

احتمال دارد؛ از بین رفتن اموال دیجیتالی امکان پذیر است.

به طور مثال کیفیت تصویر رو به زوال است، شاید فرمت یک اثر دیجیتالی دیگر با برنامه‌های بعدی باز نشود، وب‌سایت‌ها بالا نیایند یا افراد رمز ورود خود را فراموش کنند.

اما هنر فیزیکی در موزه‌ها نیز به گونه‌ی حیرت‌انگیزی در معرض تخریب هستند.

در هر صورت با توجه به این‌که به دست آوردن انواع رمز‌ارز با مصرف برق زیادی همراه است، و این موضوع به نوبه‌ی خود به گرمایش جهانی نیز سرعت می‌دهد، و ان‌اف‌تی‌ها هنوز به رمز‌ارزها مرتبط هستند، مواردی وجود دارد که هنرمندان برای جلوگیری از شرکت در این معضل جهانی، تصمیم گرفته‌اند که ان‌اف‌تی نفروشند.


منبع: د ورج

تحریریه هنرگردی

نوشته های مشابه

پاسخی بدهید