مروری بر دوازده تابلوی نقاشی منحصربه فرد پل سزان

پل سزان 1839- 1906 | نقاش پسادریافتگر فرانسوی

پل سزان، یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان تاریخ نقاشی مدرن و الهام بخش نسل های بی‌شماری از هنرمندان بوده است. روش منحصر به فرد او در ساخت فرم با رنگ و رویکرد تحلیلی او به طبیعت که عموماً به عنوان یک پست امپرسیونیست طبقه بندی می شود، بر هنر کوبیست‌ها، فوویست‌ها و نسل‌های متوالی هنرمندان آوانگارد تأثیر گذاشت. آثار اولیه سزان با شروع نقاشی در سال 1860 در زادگاهش اکس‌آن پروونس و متعاقباً تحصیل در پاریس شروع شد. نقاشی‌های اولیه سزان از مضامین رمانتیک و کلاسیک با رنگ‌های تیره آغشته شده و با حرکت خاص قلم مو به سبک اوژن دلاکروا (1798-1863) Eugène Delacroix اجرا می‌شود. کنتراست رنگی دراماتیک و لایه‌های ضخیم رنگ که اغلب با کاردک استفاده می‌شد، نمایش‌دهنده‌ی قدرت نقاشی سزان در دهه 1860 است، به‌ویژه در مجموعه پرتره‌های عمویش دومینیک اوبر Dominique Aubert، با لباس‌های مختلف به عنوان وکیل، هنرمند و راهب. این نوع لباس یادآور نقاشی‌های اسپانیایی ادوارد مانه Édouard Manet در دهه 1860 است.

در حالی که سه اثر به نمایش گذاشته شده از سزان در اولین نمایشگاه امپرسیونیست سال 1874، کاملاً با تکنیک امپرسیونیستی قرار دادن سریع رنگ روی بوم مطابقت نداشتند، او در نهایت پالت نسبتاً تیره خود را رها کرد و شروع به نقاشی با رنگ‌های درخشان در فضای بیرونی با الهام از نقاش امپرسیونیست کامیل پیسارو (1830-1903) Camille Pissarro کرد. تابلوی نقاشی او به نام حمام‌کنندگان Bathers، در سال‌های 1874-1875 یکی از اولین نقاشی‌هایش با این مضمون، سبک و مقیاس توسعه‌یافته‌ای را نشان می‌دهد، که در آثارش تکرار می‌شود. منظره این نقاشی درخشش نقاشی فضای باز را دارد، در حالی که فیگورهایی که برگرفته از تخیل هنرمند هستند، با این محیط تطبیق پیدا کرده‌اند. لازم به ذکر است که سزان به ندرت افراد برهنه واقعی را نقاشی می‌کرد.

روند پیچیده الهام گرفتن از این دو منبع، بعنی طبیعت و حافظه‌ی او، سزان را در آثار بعدی‌اش به خود مشغول کرد. تابلوی ماهیگیر Fisherman مربوط به سال 1875، همان رنگ‌های روشن تابلوی حمام‌کنندگان را دارد، در حالی که موضوع آن مضامین فانتزی آشنا از دهه 1860 را به یاد می‌آورد و همچنین می تواند محصول دو همان دو منبع طبیعت و حافظه‌ باشد.

سزان در نقاشی‌های طبیعت بی جان خود از اواسط دهه 1870، سطوح پوشیده شده از رنگ ضخیم را رها کرد و شروع به پرداختن به جنبه‌ی فنی فرم و رنگ و تجربه با تغییرات رنگی درجه بندی شده یا “ضرب قلم کانستراکتیو” برای ایجاد بُعد در آثار خود کرد. اثر طبیعت بی‌جان با کوزه، فنجان و سیب Still Life with Jar, Cup, and Apples در حدود سال 1877 نشان می‌دهد سزان از تضاد شدید نور و سایه در سال‌های اولیه زندگی خود عبور کرده و به سیستمی خالص مبتنی بر مقیاس رنگی که در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، رسید. نوع نورپردازی امپرسیونیسم در این اثر به وضوح دیده می‌شود، اما نشانه‌هایی از ترکیب رنگی جدید نیز مشهود است.

تابلوی طبیعت بی‌جان سیب و گلدان گل پامچال Still Life with Apples and a Pot of Primroses، اثری تکامل یافته مربوط به سال‌های 1890 است که تکامل هنری سزان و تسلط بر این سبک از فرم‌ها را کاملاً از رنگ و خلق صحنه‌هایی با فضای چشم‌انداز معوج نشان می‌دهد. اشیاء رسم شده در این نقاشی، مانند میوه و سفره، بدون استفاده از نور یا سایه و تنها از طریق درجه بندی بسیار ظریف رنگ به نمایش درآمده‌اند.

در آثار طبیعت بی جان مانند ظرف سیب Dish ofApples مربوط به سال‌های 1876-1877، سزان قوانین پرسپکتیو کلاسیک را نادیده می‌گیرد و به هر شی اجازه می‌دهد تا در فضای تصویر به‌طور مستقل حضور داشته باشد در حالی که ارتباط با اشیاء دیگر، بر دیدگاه سنتی تک نقطه‌ای ارجحیت دارد.

از سال 1882، سزان تعداد قابل توجهی از تصاویر منظره از زادگاهش اکس‌آن‌پروانس و لستاک که یک دهکده ماهیگیری کوچک در نزدیکی مارسی است را نقاشی می‌کند که همچنان بر مقوله‌ی ایجاد عمق تمرکز دارد. در اینجا سزان از یک سیستم سازماندهی شده از لایه‌ها برای ساخت یک سری صفحات افقی استفاده کرد که باعث ایجاد بُعد می‌شود و بیننده را به داخل چشم انداز می‌کشاند. این تکنیک در تابلوی چشم انداز مون‌سنت ویکتوار و مسیر راه‌آهن دره رودخانه آرک Mont Sainte-Victoire and the Viaduct of the Arc River Valley و همچنین منظره‌ی خلیج مارسی از لستاک The Gulf of Marseille Seen from L’Estaque، آشکار است.

در تابلوی گاردان Gardanne، او منظره را با ریتمی هندسی از الگوهای حجمی که در خانه‌ها برجسته‌تر بود، نقاشی کرد. این تصویر به نوعی آغاز کوبیسم ژرژ براک (1882-1963) و پابلو پیکاسو (1881-1973) را پیش می‌اندازد، که به ویژه در طرح‌های براک از لستاک در حدود سال 1908 موجود است دیده می‌شود.

در سال 1890، سزان نقاشی مجموعه‌ای متشکل از پنج تصویر از دهقانان پرووانسی را در حال ورق بازی شروع کرد. تابلوی بازیکنان ورق The Card Players که به‌عنوان یکی از بهترین ترکیب‌بندی‌های فیگور توسط هنرمند شناخته می‌شود، سیستم درجه‌بندی رنگ سزان را برای ایجاد فرم و کیفیت سه‌بعدی در فیگورها نشان می‌دهد.

در ادامه موضوع کارگران روستایی، تابلوی دهقان نشسته SeatedPeasant، کرامت شهروندان طبقه کارگر جمهوری سوم فرانسه (1870-1940) را جشن می‌گیرد.

در سال 1895، آقای آمبروا ولارد، فروشنده آثار هنری (1867-1939) اولین نمایشگاه انفرادی سزان را در گالری خود در پاریس برگزار کرد. اگرچه این نمایشگاه با تردیدهایی روبرو شد، اما شهرت سزان به عنوان یک هنرمند بزرگ به سرعت رشد کرد و توسط حلقه کوچکی از علاقه‌مندانش، از جمله برنارد برنسون (1865-1959) مورخ و منتقد هنری، مری کاسات (1844-1926) نقاش آمریکایی، و آزبورن هاومیر (1847-1907) و همسرش لوئیزین هاومیر (1855-1929)  مجموعه داران هنری مورد بحث قرار گرفت و تبلیغ شد. نمایشگاه‌های آثار پل سزان پس از مرگ وی در گالری برنهایم-ژون Galerie Bernheim-Jeune و سالن دوتون Salon d’Automne در سال 1907 در پاریس، میراث هنری سزان را تثبیت کردند.