از اردوگاه به جهان
وضعیت بازداشت غیر انسانی پناهجویان در جزایر اقیانوس آرام آنقدر موضوع اخبار و گروه های فعال سازمان ملل بوده که دیگر حساسیت خود را از دست داده است. اما یک رخداد کمنظیر، این اردوگاه های پناه جویی را دوباره به صدر توجهات جهانی رسانده است. ماجرا از این قرار است که پناهجوی ایرانی بهروز بوچانی با نگارش کتابی با عنوان «رفیقی نه مگر کوهستان» توانست دو جایزه مهم ادبی را از آن خود کند! او در گفتوگویی با دویچهوله، این اثر را فراتر از کتابی درباره زندگی پناهجویان در مانوس دانسته است.
گرانبهاترین جایزه ادبی استرالیا در حالی به روزنامهنگار و پناهجویی ایرانی بهروز بوچانی رسیده است که وی سالها در اردوگاهی در یکی از جزایر اقیانوس آرام در بازداشت به سر برده است. جایزه ادبی ویکتوریا شامل مبلغ صد هزار دلار استرالیا (برابر ۵۵ هزار پوند) میشود و بوچانی در همین رابطه به بیبیسی گفت که بردن این جایزه او را “دچار احساسات متناقضی کرده است.”
وی در گفتگو با بیبیسی افزوده:
یک جورهایی خیلی خوشحالم که میتوانیم توجهها را به این بدبختی جلب کنیم و میبینیم که خیلیها از این وضع آگاه شدهاند، که خیلی خوب است. اما از طرف دیگر فکر میکنم حق ندارم این جایزه را جشن بگیرم، چون دوستان زیادی دارم که دارند اینجا عذاب میکشند…نخستین چیزی که لازم داریم این است که آزاد شویم و از این جزیره برویم.
واتساپ به مثابه دفتر کار
آقای بوچانی طی پنج سال رمانش را به فارسی نوشته و در پیامرسان واتساپ برای مترجم آن، امید توفیقیان ارسال کرده است. وی در همین زمینه افزوده است:
واتساپ مثل دفتر کارم است… روی کاغذ ننوشتم چون در آن مقطع نگهبانها هر هفته یا ماه به اتاقها حمله میکردند و وسایلمان را میگشتند. نگران بودم که نوشتههایم از دست برود، برای همین در واتساپ مینوشتم.
هیات داوران در توصیف رمان بهروز بوچانی گفته است که او اشکال روایی مختلف را به کار برده و سنتهای مختلف ادبی سراسر جهان را در هم آمیخته و به ویژه در سنتهای ادبی کردی ریشه دارد.
بخشی از ‘رفیقی نه مگر کوهستان’
روزهای بی هدف/
پوچ و سردرگم/
اذهانی گرفتار موجهای اقیانوس/
در جستجوی آرامش ذهن بر دشتهای نو/
اما دشت زندان چون راهرویی است تا باشگاه مشتزنی/
و بوی عرق گرم که دارد همه را هرکجا دیوانه میکند.
بهروز بوچانی حق ورود به استرالیا را ندارد و همچنان در جزیره مانوس پاپوآ گینه نو به سر میبرد. بهروز بوچانی به همین دلیل نتوانست در مراسم اهدای جایزهاش در استرالیا حضور داشته باشد. استرالیا سیاست سختگیرانهای در قبال پناهجویانی دارد که تلاش میکنند خود را با قایق به خاک آن کشور برسانند و حتی اگر ثابت شود شخصی شرایط پناهندگی را دارد، اگر با قایق به استرالیا برسد، هرگز پناهندگی نخواهد گرفت.
علاقمندان در خارج از ایران جهت خرید این کتاب میتوانند به وبسایت آمازون مراجعه نمایند.