مجله مستقل و تخصصی هنرهای تجسمی و مفهموی

روز، ساعت، دقیقه و لحظه زندگی؛ گفتگو با رنه صاحب قدم

گفتگو با رنه صاحب قدم به تاریخ دی ۱۳۹۸ به مناسبت نمایش اثرش با عنوان «بشنو از نی چون حکایت می کند از جدایی ها شکایت میکند» در فضای گالری باوان انجام شد. نمایشگاه گروهی حادث به کیوریتوری زهرا قیاسی ۲۹ آذر تا ۲۸ دی ۱۳۹۸ در باوان بر پا شده است. اثر صاحب قدم یک میکس مدیا بر روی بوم ۱۸۰ در ۲۵۰ سانتی متری است. در استیتمنت «بشنو از نی چون حکایت می کند …» آمده است که:

دست نوشته هایی از سال های ۹۵-۱۳۹۴

کلاه یک محافظ است. برای حفاظت از جانشان گذاشتند…آنها بر سر کلاه گذاشتند. به جنگ رفتند و شهید شدند…یک سال جنگ، دو سال جنگ، سه سال جنگ، چهار سال جنگ، پنج سال جنگ، شش سال جنگ، هفت سال جنگ، هشت سال جنگ.

رامین سعیدیان: به من بگویید چرا نی شما را این همه مجذوب خود می کند؟

رنه صاحب قدم:  برای من نی مفاهیم متعدد و متفاوتی دارد. زمانی که این تابلو را شروع کردم به نی رنگی ها فکر می کردم. نی مفهوم دیگرش برای من نیستی است و از سویی دیگر ساز نی یک ساز دمیدنی است. داستان زندگی خود گیاه نی هم برای من دارای مفاهیم عمیقی بود که هنوز هم درگیر آنها هستم. وقتی دانه گیاه نی را زیر خاک قرار می دهیم، سال اول هیچ اتفاقی نمی افتد، سال دوم،سوم و چهارم هم همینطور؛ چهار سال پیاپی شما به آن آب می دهید ولی اتفاقی بر روی خاک نمی افتد.

اما سال پنجم این گیاه بالاخره سر از خاک درمی آورد و رشد شگفت انگیزی می کند.کمتر از شش ماه ارتفاع سی متر پیدا می کند و در زیر این فشار قد خم نمی کند؛چرا؟ چون در آن چهار سال ریشه هایش را در زیر زمین سفت و محکم کرده است.در طول این نقاشی من برگشتم به زندگی خودم و ریشه های خودم و یک بازنگری در خودم کردم.مثال گیاه نی در زمین. سعی کردم در لایه لایه های ناخودآگاهم عمیق تر شوم و ریشه هایم را بازنگری کنم و متوجه شوم که چه چیزهایی باعث ایستایی من و بعضی وقت ها خم شدنم شده اند.

سعیدیان: جنگ به عنوان یک رخداد تاریخی برای شما چه مفهومی دارد؟

صاحب قدم: در دنیای درونی من مفهوم تناقض و دوگانگی ، که ما با آن از بدو تولد همراه بوده و رشد کردیم را دارد.در تلاشم به واژه صلح بیشتر فکر کنم. من بعد از این تابلو به صلح با خودم رسیدم، ولی باعث نمی شود فراموش کنم جنگی نبوده . زخم های من درمان شده اند اما جایشان تا آخر عمر همراه من است ، بماند که جامعه بعضی وقت ها دوباره ما را به آن دوگانگی ها باز می گرداند.

سعیدیان: با توجه به کیوریتور استیتمنت نمایشگاه، امر تاریخی در اثر شما چه نقشی دارد؟

صاحب قدم:  قرار بود ابتدا یک ویدئو آرت از من در حادث به نمایش گذاشته شود که به دلایلی کار دیگری از من که بی ارتباط با این مفهوم نیست جایگزین شد. در طول مدت کار کردن بر روی این تابلو به سوءتفاهم بین زمان و زندگی فکر می کردم. معتقدم انسان ها درگیر این سوءتفاهم هستند و فکر می کنند زمان، گذشته و حال، آینده است. با این سوءبرداشت زندگی را که مفهوم حال دارد فراموش می کنند. چون زمان، گذشته و آینده است و حال، زندگی است.

در این روند خیلی از آدم ها در تلاش هستند به خاطر چیزهایی که در گذشته از دست دادند و به آن نرسیدند، در آینده  آن را داشته باشند و به آن برسند. همین باعث می شود که بین گذشته و آینده همواره در رفت و آمد باشند و تلاش کنند از گذشته به آینده برسند. همین باعث می شود که مفهوم حال را فراموش کنند. من در طول مدت کار بر روی نقاشی ام دائم درگیر این سوء تفاهم بودم . برگشتم به ریشه هایم و  به گذشته ام و تلاشم این بود که به آینده برگردم .وقتی در استیتمنت از سال ها صحبت می کنم، توجه داشته باشید که سال تشکیل شده از روز،ساعت،دقیقه و لحظه است. این تابلو نمایی از آن سوءتفاهمی است که ما از گذشته و حال و آینده و از مفهوم زمان داریم و زندگی و حال را فراموش می کنیم.

سعیدیان: آیا فکر می کنید نقاشی کشیدن نسبت به گذشته دشوارتر شده است؟

صاحب قدم:  به نظر من دشوارتر نشده بلکه عمیق تر شده است.برای من خیلی عمق پیدا کرده و من به راحتی از آنها نمی گذرم. قبلا راحت کار می کردم و از آنها می گذشتم. اما الان نگاه می کنم و در هر قسمتی از کار عمیق تر می شوم و از زاویه های  مختلف دیگری به آنها نگاه می کنم. این موضوع در روند کار من باعث عمق بیشتر و لایه لایه شدن آنها می شود.

 

*دپارتمان عکس مرکز پژوهشگر هنر / رضا فاموری – مارال اقبالی

دیدگاهتان را بنویسید