بهرام بیضایی، فیلمساز، نمایشنامهنویس و پژوهشگر برجسته ایرانی، بنا بر گزارشها، روز جمعه ۵ دیماه همزمان با زادروز ۸۷سالگی خود در ایالات متحده آمریکا درگذشت. یورونیوز فارسی نوشته است او سالهای اخیر در آمریکا زندگی میکرد و خبر درگذشتش از سوی مژده شمسایی، همسر و همکار هنریاش، در صفحه فیسبوک اعلام شده است.
در همین گزارش، از قول گروه ایرانشناسی دانشگاه استنفورد آمده است که بیضایی «درست در روز تولد هشتاد و هفتسالگیاش» از دنیا رفت و «موطن و مسلک» خود را «عالم فرهنگ» میدانست؛ بیانیهای که او را «فخر ادب و فرهنگ ایران» خوانده است.
مژده شمسایی در پیامی که یورونیوز فارسی نقل کرده، با لحنی سوگوارانه نوشته است: «زمین زیر پایم سست است وقتی او بر آن راه نمیرود. هوا برایم تنگ است وقتی او در کنارم نفس نمیکشد.»
کارنامه و جایگاه
بهرام بیضایی از اثرگذارترین چهرههای سینما و تئاتر ایران بهشمار میرفت؛ هنرمندی کمکار اما تعیینکننده که زبان روایتِ مدرن را با اسطوره، تاریخ و فرهنگ ایرانی درآمیخت. در میان شناختهشدهترین آثار سینمایی او میتوان به «باشو، غریبه کوچک»، «غریبه و مه»، «مرگ یزدگرد»، «چریکهتارا»، «مسافران»، «سگکشی» و «وقتی همه خوابیم» اشاره کرد؛ آثاری که در دهههای گوناگون، بر شیوه روایت و نگاه زیباییشناختیِ سینمای ایران اثر گذاشتند.
بیضایی علاوه بر سینما، در تئاتر نیز چهرهای مرجع بود و نمایشنامههای او برای چند نسل از کارگردانان و نمایشنامهنویسان ایرانی نقش آموزشی و الهامبخش داشته است.
سالهای آمریکا و فعالیت دانشگاهی
طبق گزارش یورونیوز فارسی، بیضایی در سالهای اخیر در دانشگاه استنفورد فعالیت میکرد و پس از مهاجرت به آمریکا، پژوهش، نوشتن و نیز اجرای نمایش را ادامه داد؛ اجراهایی که به گفته خودش، بخشی از آنها پیشتر امکان اجرایشان در ایران فراهم نشده بود.
بازتاب جهانی و ترمیم «باشو»
یورونیوز فارسی همچنین یادآور شده است که در سپتامبر ۲۰۲۵، نسخه ترمیمشده فیلم «باشو، غریبه کوچک» در بخش کلاسیک جشنواره فیلم ونیز (Venice Film Festival) جایزه بهترین فیلم ترمیمشده را دریافت کرد؛ رخدادی که بار دیگر نگاهها را به میراث سینمایی بیضایی جلب کرد.
