ریتم بی‌نظمی؛ درباره دومین آلبوم موسیقی الکترونیک پلتفرم۱۰۱
آلبوم موسیقی الکترونیک فربد حامدی با عنوان «۱۰۱Erratic Glitch» توسط پلتفرم۱۰۱ با همکاری اس‌ال‌وی‌سی رکوردز و استودیو فاموری در پلتفرم‌های شنیداری مختلف مانند اسپاتیفای، اپل‌موزیک، دیزر و تیدال منتشر شد. آلبوم حامدی فضایی کاملا الکترونیک با استفاده از نویز و ریتم های گلیچی دارد.
فربد حامدی معتقد است فرهنگ که فرو می ریزد، موسیقی در درون آن رو به تباهی می آورد؛ بسیار فرهنگ ها در عرصه تاریخ شکوفایی داشته و زمانی در پی آن رو به تباهی نهاده اند. او علل تباهی و تخریب فرهنگ را هم از درون و هم از برون نگاه می‌کند.
حامدی با مطالعه نظریه سه مرحله ای پرورش و کمال و تباهی برای فرهنگ هگل، گفتارهایی از او را در ذهن خود ثبت کرده است: “هرقوم از درون پرورش می یابد، و به تدریج رو به کمال می گذارد و سرانجام سر در تباهی می نهد. مقوله هایی که (برای بیان این مراحل پرورش و کمال و تباهی) به کار می آید، فرهنگ و پرفرهنگی و کژفرهنگی است؛ ولی واژه فرهنگ معنای روشنی را درباره محتوای اساسی روح قومی نمی سازند، بلکه مقوله ای صوری است”.
برای حامدی تعریف فرهنگ توسط هگل اینگونه برجسته شده است: “فرهنگ، صورت اندیشه است، و هستی آن مدیون توانایی انسان برای فرمانروایی بر خویشتن است، مدیون این امر است که انسان نه تنها از آرزوها و گرایش های (طبیعی) ای پیروی می کند، بلکه می تواند خویشتن دار باشد” – “پس فرهنگ به معنای ساده عبارت از این که انسان به محتوای (اندیشه) خود خصلت کلی بخشد.
در اندیشه حامدی اگر ایده ی گلیچ در اثر به عنوان تخریب فرهنگ در نظر گرفته شود، آن‌وقت است که نویز به مثابه‌ی سر و صدای اقوام شنیده می‌شود و موتیف‌ها و تم‌های تونال بازگشتی به شکوفایی و بازسازی امر از دست رفته دارد.
حامدی سوال اصلی برای صاحب اثر را به این سان می‌داند که چه هنگام برخورد شکوفایی و تخریب می تواند اصوات اقوام را به حضور دعوت کند و کمال را واقعیت شنیداری ببخشد و اندیشه را بازگو کند؟
از فربد حامدی درباره نویز و گلیچ پرسیدم.
رامین سعیدیان: از فرآیند شکل‌گیری آلبوم بگویید؟
فربد حامدی: روند ساخت این آلبوم به شرح تجربه‌های صوتی از دید یک شهروند یعنی عضوی از یک سیستم که در رفت و آمد‌های هر روزه با اختلالات شنیداری مواجه است و به دنبال کشف ایده‌ی صوتی می‌گردد می‌پردازد.
برای من درک و هضم موسیقی با رویکرد زیباشناسی رایج و مردمی قابل درک نیست. به عنوان یک پژوهشگر صوت شغل من بیرون کشیدنِ اصوات از دل روزمره‌گی و تجربه آنها در بافت‌های گوناگون در فرم‌های رندومی که بعدا آنها نیز کالبدشکافی می‌شوند و کنترل خصوصیت رندوم بودن آنها است.
من پروژه‌هایم را شب‌ها انجام مید‌هم. قطع و وصل‌های نویزیک تا خطا های دیتاییِ گلیچ تا چیدمان کانکریت برای او توده‌ای از میلیون‌ها صدای درونی هستند که از صبح انباشته شده‌اند و شب زمان برون ریزی آنها است.
سعیدیان: آیا نویز با زیربنایی که از ماهیت تصادفی بودن آن تشکیل شده می‌تواند کنترل پذیر برای خلق موسیقی باشد؟
حامدی: نویز کاملا کنترل پذیر و قابل انعطاف در موسیقی است و در دهه های گذشته از موسیقی نویز به عنوان زیبایی شناسی موسیقی هم استفاده شد. موسیقی نویز با تصویر سازی معنای کامل پیدا می کند.
سعیدیان: این نوع از موسیقی چه طیفی را جامعه هدف خود قرار داده است؟
حامدی: موسیقی نویز همه اقشار جامعه رو میتونه هدف قرار بده، زیرا هدف تولید موسیقی نویز صدا هایی است که هرروزه ما در کوچه و خیابان به گوشمان می‌رسد و چه بهتر که به این صدا های industrial به موسیقی گوش نواز دقت کنیم. پلتفرم ۱۰۱ با حمایت از ایده های نوین و جدید سعی در شناخت آن به جامعه دارد.
پلتفرم۱۰۱ توسط محمدعلی فاموری از سال ۲۰۱۸ فعالیت خود را آغاز کرده است. رسالت پلتفرم۱۰۱ به عنوان نهادی مستقل و غیرانتفاعی، برندینگ شخصی هنرمندان دیجیتال، ایجاد زیرساخت اقتصادی برای هنر دیجیتال در ایران و معرفی هنرهای دیجیتال نوظهور در ایران است.
فاموری معتقد است به دلیل نبود زیرساخت لازم برای معرفی هنرمندان دیجیتال، عدم سرمایه گذاری در هنرهای دیجیتال ایران و عدم شناخت هنرهای نوظهور مانند گلیچ ویدئو آرت، پلتفرم۱۰۱ در تلاش است با اقداماتی همچون، برگزاری تور نمایشگاهی برای هنرمندان دیجیتال، چاپ کتاب برای معرفی هنر دیجیتال و هنرمندان آن و ایجاد رفرنس در سایت و تولید محتوای علمی توسط دپارتمان پژوهش، در راستای توسعه هنرهای نوظهور دیجیتال در ایران گام‌بردارد.
یکی دیگر از این دست اقدامات حمایتی پلتفرم۱۰۱ برای توسعه فرهنگی، نشر آلبوم برای هنرمندان موسیقی دیجیتال است. سال ۲۰۱۹ آلبوم موسیقی الکترونیک کامران متقی به عنوان اولین پروژه حمایتی پلتفرم۱۰۱ منتشر شد و امسال آلبوم فربد حامدی در پنج ترک، عنوان دومین پروژه حمایتی پلتفرم را به خود اختصاص داده است.
