مصائب مرد بودن؛نگاهی به فیلم «روشن» ساخته‌ی روح‌الله حجازی

فیلم «روشن» جدیدترین ساخته‌ی روح الله حجازی با نقش آفرینی رضا عطاران، سارا بهرامی و سیامک انصاری، در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد.

«روشن» درام اجتماعی و کمدی سیاه است که داستان مردی به نام روشن با بازی رضا عطاران را روایت می‌کند که عاشق سینما و بازیگری است و مدت زمانیست که همسرش او را ترک کرده‌ و در تلاش است که خانه‌ ثبت نامی خود را که از زمان تحویل آن مدت زیادی گذشته است، را تحویل بگیرد.
فیلم از نظر فرم و روایت نسبت به فیلم‌های قبلی روح الله حجازی برتری دارد. این روزها در سینمای ایران کم‌تر کارگردانی را می‌بینیم که جسارت تجربه گرایی داشته باشد و در بسیاری از موارد هم کارگردان آنقدر درگیر بازی با فرم می‌شود، که داستان را فراموش می‌کند، ولی «روشن» در عین تجربی بودنش، داستان منسجمی دارد.

شخصیت اصلی داستان، روشن، برای جلوگیری از واژگونی و نابودی زندگی‌اش محکوم به مواجهه با واقعیت‌های تلخ پیرامونش است و از پس آن مواجهه، حقایق یکی پس از دیگری روشن می‌شود، و این تبدیل شک‌ها به حقیقت تا حدی است که تاب کتمان آنرا ندارد. روشن مردی است که نه معتاد و عیاش است و نه روی زنش دست بلند می‌کند. او عاشقانه دخترش و همسرش و البته سینما را دوست دارد. چنین مردی اما به دلیل اوضاع نا به سامان اقتصادی اش در حال فروریختن است. اما او امیدوارست که روزی با همسر و دخترش در خانه‌ای که به او قولش را دادند، زندگی کند و تا پای جان روی این آرزویش پا فشاری می‌کند.

شخصیت روشن، عاری از تعصبات افراطی‌ است که این روزها نمونه‌اش را کمتر در سینمای ایران می‌بینیم. او حتی وقتی می‌فهمد که زنش درگیر چه کارهایی است به مانند دیگر فیلمهای ایرانی، رگ غیرتش باد نمی‌کند و همچنان به زندگی با او اصرار می‌ورزد. حتی همسرش متعجب از بر خورد او پس از برملا شدن همه‌چیز می‌پرسد، “چرا اینجارو به آتیش نمی‌کشی! ”. روشن اما می‌خواهد مرد باشد و در پایان بندی او به ما غیرت و مردانگی را نشان دهد، اما نه از جنس فیلم فارسی.

«روشن» فیلمی کاملا مردانه‌ای است که مشکلات و سختی‌های مرد بودن را برای ما با قاب بندی های درست نشان می‌دهد. فیلم روح الله حجازی قطعا فیلمی است که در بازار این روزهای شعار زدگی سینمای ایران عاری از شعار و با فرم تجربی‌ای که دارد، ارزشی دو چندان پیدا می‌کند.

‎ «روشن» از تمهیدات بصری خوبی برخوردار است و نقش آفرینی رضا عطاران در این فیلم قابل تأمل و باورپذیر است. فیلمنامه نویس هم پایان فیلم را باز قرار نمی‌دهد و روشن با روشنگری، که قدم به قدم انجام می‌دهد، نقطه‌ا‌ی مبهم از شک و ابهاماتی که در ذهن مخاطب در طول فیلم شکل می‌گیرد باقی نمی‌گذار‌د، و برای تمامی پرسش های مطرح شده پاسخی دارد و به نوعی بیننده هم مانند شخصیت اصلی داستان روشن می‌شود.